[รีวิว] โต๊ะโตะจัง เด็กหญิงข้างหน้าต่าง – หวนทบทวนความทรงจำครั้งวัยเยาว์กับเด็กหญิงพลังล้นที่ทั้งหวานทั้งขม –

ชื่อของ “โต๊ะโตะจัง เด็กหญิงข้างหน้าต่าง” เป็นวรรณกรรมเด็กที่พิสูจน์ตัวเองมาแล้วอย่างไม่ต้องสงสัย ด้วยการได้รับสถิติเป็น “หนังสืออัตชีวประวัติโดยนักเขียนเพียงคนเดียวที่ได้รับการตีพิมพ์มากที่สุดในโลก” จาก “กินเนสส์ เวิลด์ เรกคอร์ด” และตีพิมพ์ไปมากกว่า 25 ล้านเล่มทั่วโลก ถูกแปลเป็นภาษาอื่นๆ กว่า 35 ภาษา สำหรับภาษาไทยนั้นตีพิมพ์ครั้งแรกตั้งแต่เมื่อปี พ.ศ. 2527 โดยสำนักพิมพ์ผีเสื้อ มีผุสดี นาวาวิจิต เป็นผู้แปล และได้รับเลือกเป็นหนังสืออ่านนอกเวลา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น วิชาภาษาไทย ตามประกาศของกรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ สำหรับเด็กไทยในยุคนั้นก็เรียกว่าไม่มีใครไม่รู้จักโต๊ะโตะจังเลย

[รีวิว] โต๊ะโตะจัง เด็กหญิงข้างหน้าต่าง – หวนทบทวนความทรงจำครั้งวัยเยาว์กับเด็กหญิงพลังล้นที่ทั้งหวานทั้งขม –

.

จากข้อมูลบอกว่ามีความพยายามจะสร้าง “โต๊ะโตะจัง” เป็นภาพยนตร์หรืออนิเมชั่นอยู่หลายครั้ง แต่ตัวของผู้แต่งอย่าง “คุโรยานางิ เท็ตสึโกะ” ปฏิเสธมาตลอด เพราะต้องการรักษาภาพลักษณ์ของโต๊ะโตะจังที่อยู่ในใจของผู้อ่าน จนกระทั่งตัวของเท็ตสึโกะเองเห็นว่า เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไปสื่อกระดาษเองก็มีอิทธิพลน้อยลง และสื่อภาพยนตร์สามารถเข้าถือผู้ชมกลุ่มใหม่ๆ ได้มากกว่า เธอจึงตัดสินใจยอมให้โต๊ะโตะจังถูกสร้างเป็นภาพยนตร์อนิเมชั่นขึ้น โดยผู้กำกับ “ยาคุวะ ชินโนะสุเกะ” จาก Doraemon ฉบับ series ซึ่งน่าจะเชื่อมือได้มากสำหรับเนื้อหาสำหรับเด็กที่คล้ายกันของทั้งสองเรื่อง

[รีวิว] โต๊ะโตะจัง เด็กหญิงข้างหน้าต่าง – หวนทบทวนความทรงจำครั้งวัยเยาว์กับเด็กหญิงพลังล้นที่ทั้งหวานทั้งขม –

.

เรื่องราวต้นฉบับสุดเลอค่าที่ถูกถ่ายทอดผ่านอนิเมชั่นสุดละเมียดละไม ไม่แปลกใจถ้าโต๊ะโตะจังฉบับอนิเมชั่นนี้จะเข้าไปนั่งอยู่ในใจของผู้ชมได้ไม่ยากตั้งแต่แรกชม ลายเส้นตัวละครสุดแสนน่ารัก น่าเอ็นดู ท่ามกลางฉากหลังที่เหมือนได้ย้อนกลับไปในวัยเด็กอีกครั้ง ในโทนภาพสีสันสดใส ให้ความรู้สึกถึงความน่ารักร่าเริงของวัยเด็กที่เต็มไปด้วยพลังชีวิต แม้เนื้อเรื่องของโต๊ะโตะจังไม่มีอะไรมากไปกว่าการเป็นพี่เลี้ยงคอยสอดส่องดูชีวิตประจำวันของเด็กน้อยกับโบอันสีฟ้าอันใหญ่(บางวันก็เปลี่ยนสีนะ) แต่ในความเรียบง่ายเหล่านั้น กลับแฝงด้วยหลากประเด็นที่ไม่น่าสงสัยว่าทำไมวรรณกรรมเรื่องนี้จึงถูกยกย่องข้ามกาลเวลา

.

แม้เบื้องหน้าจะเป็นเด็กหญิงจอมแก่นที่ก่อเรื่องชวนปวดหัวจนต้องย้ายโรงเรียน แล้วพบกับโรงเรียนแห่งใหม่ “โทโมเอะ” ที่มีห้องเรียนเป็นตู้รถไฟเก่า แต่ประเด็นเบื้องหลังที่ถูกสอดแทรกเอาไว้ก็เรียกว่าหนักใช่เล่น ด้วยความที่ตัวเรื่องไม่ได้มีอะไรซับซ้อน จึงมีช่องว่างให้ผู้ชมได้คิดถึงคำนึงถึงหลากประเด็นเหล่านั้นระหว่างนั่งรับชมไปด้วย และมันยังหลากหลายพอจะสอดรับกับผู้ชมทุกๆ ช่วงวัยด้วย แน่นอนถ้าคุณเป็นเด็ก โต๊ะโตะจังจะบอกให้คุณสนุกกับเพื่อนๆ อย่างเต็มที่ ถ้าคุณเป็นเด็กวัยรุ่นโต๊ะโตะจังก็จะบอกว่า จงเลือกทางเดินชีวิตตามที่หัวใจเรียกร้อง

.

แต่ถ้าโตขึ้นอีกหน่อยคุณจะเริ่มโหยหาชีวิตแบบโต๊ะโตะแล้วกลับมาคิดถึงตัวเองว่า เราพลาดอะไรไปในวัยเด็กบ้าง ตอนนั้นเราเป็นเด็กแบบไหนกันนะ ร่าเริง ขี้อาย ชอบแกล้งเพื่อน หรือว่ามีปมด้อยบางอย่างที่วันนี้ผ่านไปได้แล้ว หรือถ้าคุณมีครอบครัว มีลูก คุณจะอยากเลี้ยงเขาให้ออกมาดีที่สุด และคงจะดีไม่น้อยถ้าพวกเขาได้เรียนที่ “โทโมเอะ” เหมือนกับโต๊ะโตะจัง และมีคุณครู “โคบายาชิ” เป็นครูใหญ่ที่ใส่ใจนักเรียนทุกคนเหมือนเป็นลูกหลาน และเข้าใจจิตวิทยาเด็กได้ดีมากคนนึง

.

และแน่นอนว่าเมื่อชีวิตของโต๊ะโตะจัง หรือ เท็ตสึโกะผู้แต่งนั้นอยู่ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 จึงเป็นเรื่องธรรมดาที่ผลกระทบของสงครามจะถูกเล่าออกมาด้วย ในขณะการเรียนการสอนที่โรงเรียนโทโมเอะกับชีวิตประจำวันของโต๊ะโตะจังและเพื่อนสนิท “ยามาโมโตะ ยาสุอากิ” เด็กชายที่ป่วยเป็นโรคโปลิโอ กำลังดำเนินไปได้สวยดั่งภาพฝัน ผลกระทบของสงครามก็เริ่มทำให้ทุกอย่างดำดิ่งลง

.

การขาดแคลนอาหารและยารักษาโรคเป็นผลกระทบอันดับแรก(เพราะต้องแบ่งไปให้ทหารก่อน) เริ่มมีการปลุกปั่นให้เกิดชาตินิยม ตามมาด้วยการเริ่มบังคับไม่ให้ใช้ภาษาของศัตรู(ภาษาอังกฤษ) และท้ายที่สุดโต๊ะโตะจังและคนอื่นๆ ก็ต้องอพยพหนีสงคราม แม้เรื่องราวเหล่านี้(สงคราม)เราจะรับรู้กันมาไม่น้อยแล้ว แต่ไม่ว่าจะกี่ครั้งมันก็นำมาซึ่งความเศร้าสลดใจอยู่ทุกครั้งไป

.

โชคดีที่เรารู้ว่าชะตากรรมของโต๊ะโตะจังมีผลลัพธ์แบบไหน เธอเติบโตขึ้นมาและเขียนวรรณกรรมเกี่ยวกับชีวิตวัยเด็กของตัวเอง ซึ่งก็คือ ต้นฉบับของภาพยนตร์อนิเมชั่นเรื่องนี้ ที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความงดงาม สะท้อนทุกช่วงของชีวิต และไม่ว่าจะมองมุมไหนโต๊ะโตะจังก็มอบบทเรียนให้ผู้ชมได้เสมอ เรื่องราวของการยอมรับความแปลกแยก การเข้าใจผู้อื่น การเติบโต สงคราม และการสูญเสีย ผ่านการเฝ้ามองเด็กหญิงแสนซนกับโบสีฟ้าอันใหญ่ จะยังคงอยู่ในใจของผู้ที่ได้รับชมอีกตราบนานเท่านาน

Story Decoder